Тэмы фінальнай перадачы адыходзячага года: юбілей паэта Максіма Багдановіча, фатаграфічная выстава беларусаў Даўгаўпілса, творчая стажыроўка беларусаў замежжа, свята Калядаў і цудоўныя беларускія песні.
Паэту Максіму Багдановічу – 130
9-га снежня літаратурны свет адзначаў 130-годдзе з дня нараджэння Максіма Багдановіча – аднаго са стваральнікаў беларускай літаратуры і літаратурнай мовы, паэта, празаіка, публіцыста, перакладчыка. Ён нарадзіўся ў Мінску ў інтэлігентнай шматдзетнай сям'і, у якой размаўлялі па-руску, але ўклад жыцця быў беларускім. Сям'я не раз мяняла месцы жыхарства, і большую частку свайго трагічна кароткага жыцця Максім Багдановіч пражыў удалечыні ад радзімы. Ён быў у Беларусі толькі два разы, беларускую мову вывучыў па кнігах, яго рукапісы пыліліся ў архіве “Нашай нівы”, выдадзены толькі адзін прыжыццёвы зборнік вершаў “Вянок”; між тым Багдановічу было суджана, ярка ўспыхнуўшы на літаратурным небасхіле, пакінуць пасля сябе багатую літаратурную спадчыну і стаць класікам беларускай літаратуры.
Яго першы твор – апавяданне “Музыка”, у 1907 годзе апублікавала газета “Наша ніва”, аўтару тады было 15 гадоў. Потым выданне рэгулярна друкавала вершы Максіма Багдановіча, але таленавітаму паэту даставалася ад крытыкаў і частка яго твораў тады не дайшла да чытачоў. А газетны архіў пасля закрыцця выдавецтва разышоўся па ўсім свеце. Багдановіч памёр ва ўзросце 25 гадоў ад туберкулёзу ў Крыме, куды яго адправілі на лячэнне сябры, і пахаваны на старых гарадскіх могілках у Ялце.
У Даўгаўпілскім Цэнтры беларускай культуры адбылася літаратурна-музычная вечарына, прысвечаная Багдановічу. Гучалі яго вершы, песні, уражанні і цікавая інфармацыя. Напрыклад, тры вершы Багдановіча захоўваліся ў вельмі багатай бібліятэцы вядомага дзеяча беларускага руху міжваеннага перыяду Латвіі Канстанціна Езавітава і зніклі ў вайну разам з яго архівам. У асяроддзі даследчыкаў ёсць легенда, што “таямнічы чамаданчык” з рукапісамі беларускіх літаратараў, у тым ліку Багдановіча, захоўваецца ў Латвіі. Аб гэтым піша Міхась Казлоўскі ў новай кнізе “Пад сузор'ем веры і надзеі”.
Фотавыстава “Беларускі позірк Даўгаўпілса”
“Беларускі позірк Даўгаўпілса” – так называецца першая персанальная выстава маладога даўгаўпілскага фатографа Эдуарда Літвіноўскага. Ён нарадзіўся ў Даўгаўпілсе, мае беларускія карані па бацькоўскай лініі з Гомельскай вобласці. Шмат гадоў у якасці валанцёра цесна супрацоўнічае з Даўгаўпілскім Цэнтрам беларускай культуры.
Эдуард з натхненнем падтрымаў праект “Беларускі позірк Даўгаўпілса” і выдатна справіўся з задачай. Ідэя заключаецца ў тым, каб аб'яднаць прадстаўнікоў беларускай дыяспары ў адной фотасесіі: у розную пару года, у нацыянальных строях, на фоне прыгожых краявідаў латгальскай прыроды. Мы – розныя, мы – іншыя, і мы – частка Даўгаўпілса і Латвіі. Беларускі позірк... Ён глядзіць на вас з цудоўных фотаздымкаў. Гэта адкрыты, дружалюбны, добры і пазітыўны позірк тых беларусаў, якія шмат гадоў жывуць у Даўгаўпілсе, але яны выдатна памятаюць, адкуль іх карані, яны любяць Беларусь, яны захоўваюць сваю беларускую мову і беларускую культуру і не менш любяць сваю новую радзіму – Даўгаўпілс, Латвію. Фотавыстава пасля Палаца культуры ў Даўгаўпілсе адправілася вандраваць па Беларусі. Адбылося яе экспанаванне ў канцэртнай зале Віцебска, у Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі ў Мінску, у Цэнтральнай бібліятэцы ў Гомелі, на чарзе - галерэя ў Браславе. Пра новы для сябе творчы праект разважае фатограф Эдуард Літвіноўскі.
Творчая стажыроўка беларусаў замежжа
У Мінску адбылася творчая стажыроўка для беларусаў замежжа, якія кіруюць аматарскімі калектывамі і грамадскімі арганізацыямі. Яе ладзіць Рэспубліканскі цэнтр нацыянальных культур Міністэрства культуры Беларусі. У стажыроўцы прынялі ўдел актывісты з беларускіх суполак Ліепаі, Даўгаўпілса, Екабпілса, Лудзы.
Пра новыя вопыт і ўражанні распавядаюць старшыня Ліепайскай беларускай абшчыны “Мара” Віктар Янцэвіч і член Праўлення Даўгаўпілскага беларускага культурна-асветніцкага таварыства “Уздым” Лілія Воранава.
Калядныя традыцыі беларусаў
Каляды – самае распаўсюджанае і самае чароўнае свята ў календары беларусаў. Як Каляды святкуюць на беларускай вёсцы – расказвае намесніца дырэктара Рыжскай беларускай асноўнай школы імя Янкі Купалы Ганна Іванэ.
Паважаныя радыёслухачы, здароўя вам, дабра, цяпла і згоды жадае праграма “Світанак”! Да сустрэчы ў наступным, 2022-м годзе, на хвалях Латвійскага радыё-4!
Ieteikt
Latvijas Radio aicina izteikt savu viedokli par raidījumā dzirdēto un atbalsta diskusijas klausītāju starpā, tomēr patur tiesības dzēst komentārus, kas pārkāpj cieņpilnas attieksmes un ētiskas rīcības robežas.
Добавить комментарий
Добавить ответ
Чтобы оставить комментарий, Вы также можете войти в систему, используя свой профиль draugiem.lv, Facebook или X!
Draugiem.lv Facebook X